خرفه

تخم خرفه تصفیه کننده خون و تسکین دهنده‌ی تشنگی است و برای رفع سرفه می‌تواند مفید باشد. در طب سنتی به عنوان تب‌بر، ضدعفونی کننده، ضداسکوربوت (بیماری‌های ناشی از کمبود ویتامین C)، ضد اسپاسم، مدر و ضد کرم استفاده می‌شود.

خواص گیاه خرفه در طب سنتی

خرفه از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی خیلی سرد و تر و دارای نیروی قابضه است. خرفه از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی خیلی سرد و تر و دارای نیروی قابضه است.
خرفه قطع كننده خونریزی و چرك میباشد.
گیاه دارویی «خرفه» در درمان اختلالات و التهابات مجاری ادراری موثر است. «خرفه» در طب سنتی به عنوان تب بر، ضد عفونی کننده، ضد اسکوربوت (بیماری‌های ناشی از کمبود ویتامین C)، ضد اسپاسم، مدر و ضد کرم استفاده می‌شود.
تخم خرفه تقویت کننده قوای عمومی بدن است.
تخم گیاه خاصیت ضد کرم، به خصوص علیه کرم کدو دارد.
این گیاه در مصرف داخلی قطع کننده و بند آورنده خون‌ریزی است و همچنین عصاره ساقه و برگ آن برای درمان بیماری‌های کبدی مفید است.
از جوشانده این گیاه که آب آن گرفته شده است در معالجه اسهال و برای رفع سرفه، تسکین دردهای سینه و سوزش مجرای ادرار و مثانه و رفع حرارت رحم و سوزش آن استفاده می‌شود.
همچنین مصرف خوراکی «خرفه» به عنوان سبزی خام و یا پخته همراه با پیاز و روغن جهت تقویت روده‌ها، قطع اسهال و تب استفاده می‌شود و مصرف خام برگ و ساقه آن به صورت سالاد و همراه با سرکه برای درد کلیه مفید است. ضماد ریشه خرفه برای رفع زگیل پوستی استفاده می‌شود.
ضماد خرفه بر روی پیشانی سبب از بین رفتن سردرد و دردهای میگرنی می‌شود.
گفتنی است؛ گیاه خرفه در دامپزشکی برای درمان بیماری‌های تب‌دار و برای خنک کردن بدن، دفع سموم و تصفیه خون به صورت پودر و جوشانده استفاده می‌شود.
این گیاه در بیماران آسمی اثر گشاد کننده مجاری تنفسی و پایین آورنده قند خون را دارد و خاصیت تقویت عضلات قلبی و ضد توموری نیز در آن دیده شده است.
برگ و ساقه‌ی خرفه مسکن صفرا است و حرارت خون و کبد و معده را تسکین می‌دهد و برای تسکین حدت تب‌های گرم و صفراوی و تسکین عطش و کنترل ترشح ادرار در مورد بیماری دیابت مفید است.
در مواردی که چرک از سینه آید قطع می‌کند و برای خرد کردن سنگ مثانه و ازدیاد ترشح بول مفید است، یعنی مدر است. جویدن برگ آن به مقدار کم، کندی دندان را رفع می‌کند (که از خوردن میوه ترش و یا علت دیگری ایجاد شده باشد) و زیاد جویدن آن کندی دندان ایجاد می‌کند.
از عصاره آن برای التهاب‌های گرم چشم با مالیدن در محل ملتهب استفاده می‌شود.
ضماد برگ و ساقه آن با روغن گل سرخ برای تسکین سردردهای گرم و ورم‌های گرم نافع است و با آرد جو برای جرب نافع است. ضماد برگ و ساقه آن به تنهایی برای تسکین حرارت اعضا و سوختگی آتش مفید است و اگر بر معده و کبد گذارند برای تسکین حرارت آن‌ها مفید است و اگر با حنا تهیه شود و بر کف دست و پا گذارده شود برای حرارت و پیسی‌های دست و پا در صورت تکرار مفید خواهد بود.
اشتها را کاهش می‌دهد و اسراف در خوردن آن، نور چشم را نقصان می‌دهد.
افراد سرد مزاج باید آن را با نعناع و کرفس بخورند.
تخم آن ضد كرم كدو است و عصاره ساقه و برگ آن برای بیماریهای كبد و بیماریهای كمی ویتامین c بسیار مفید است، البته كمتر از شاهی. زیرا در خرفه تا حد 25 گرم در 100 گرم برگ ویتامینc دارد و به عنوان رژیم غذایی اشخاص مبتلا به اسكوروی تجویز می شود.
مقدار خوراك از آب برگ ساقه آن 40 گرم كه با 8 گرم نبات یا شكر مخلوط كرده و خورده می شود.
اگر آن را پخته و با كمی پیاز و روغن سرخ كرده و بخورند برای قطع اسهال صفراوی و تقویت روده ها و تبهای گرم بسیار نافع است به خصوص در فصل های گرم سال و برای اشخاص گرم مزاج.
اگر برگ و ساقه آن را مانند سالاد و با سركه بخورند برای درد كلیه بسیار نافع است.
جویدن برگ آن به مقدار كم، كندی دندان را رفع می كند(كه از خوردنمیوه ترش و یا علت دیگری ایجاد شده باشد)و زیاد جویدن آن كندی دندان ایجاد می كند.
از عصاره آن برای التهابهای گرم چشم با مالیدن در محل ملتهب استفاده می شود.
ضماد برگ و ساقه آن با روغن گل سرخ برای تسكین سردردهای گرم و ورمهای گرم نافع است و با آرد جو برای جرب نافع است.ضماد برگ و ساقه آن به تنهایی برای تسكین حرارت اعضا و سوختگی آتش مفید است و اگر بر معده و كبد گذارند برای تسكین حرارت آنها مفید است و اگر با حنا تهیه شود و بر كف دست و پا گذارده شود برای حرارت و پیسی های دست و پا در صورت تكرار مفید خواهد بود.
ضماد ریشه آن برای زگیل قوی تر از ضماد گیاه است. اشتها را كاهش می دهد و اسراف در خوردن آن نور چشم را نقصان می دهد. این قبیل افراد سرد مزاج اگر بخواهند بخورند باید با نعناع و كرفس باشد، مقدار خوراك از آب آن تا 100 گرم است.
خاصیت تخم خرفه مانند آب خرفه است و گرد برگ و ساقه خشك آن برای زخمهای دهان اطفال و زخمهای نظایر آن نافع است و گرد آن برای طحال و معده اشخاص سرد مزاج مضر است.
برای اسهال مفید است به عنوان ضد كرم برای معالجه اوكسیوریس یا كرمهای سفید مفید است و مسهل ملایم است برای بچه ها مسهل است تصفیه كننده خون است، تب بر و ضد سم است.

خواص خرفه در مدارك فنی منتشره در مغرب زمین چنین آمده است:

خرفه در چین و هندوچین مصارف دارویی وسیعی دارد. از خرفه به عنوان خنك كننده، نرم كننده، جبران كننده كمی ویتامینC و نیروبخش، التیام دهنده زخم و محلل ورم استفاده می شود. در مدارك زیادی خرفه به عنوان مدر معرفی شده است، ولی بررسی های دقیق تر حكما نشان می دهد كه: 1ـ در مورد اشخاص سالم و اشخاصی كه كلیه نرمال دارند، اثر مدر دارد. 2ـ در مورد اشخاص با كلیه های ناراحت نیز در مواردی تا حدودی مدر است از جمله در مورد نفری تیس (یا ورم كلیه) و پی لی تیس (ورم كالیس كلیه) تا حدودی مدر است. در ده مدرك از مدارك طب سنتی معتبر آمده است كه مصرف خرفه برای معالجه خونی نافع است. چی یو معتقد است كه خرفه برای سه نوع اسهال خونی كه در اثر باكتری ایجاد شده مفید است ولی در مورد اسهال خونی آمیبی یا آموبیك دیسانتری بی اثر است. الیو معتقد است كه مصرف جوشانده خرفه كه كاملاً‌خوب پخته شده و آب آن گرفته شده باشد برای معالجه اسهال خونی باسیلی یا باسیلری دیسانتری بدون هیچ عوارض جانبی مفید است.

خرفه از نظر احادیث

امام صادق (ع) می فرمایند: بر روی زمین سبزی خوردنی شریف‌تر از آن نیست و سبزی خوردنی حضرت فاطمه (س) است و عقل را زیاد می‌کند.

طریقه‌ی استفاده

فراموش نکنید ارزش غذایی این سبزی به مراتب بیشتر از بعضی سبزیجات معمول است بنابراین، توصیه به تازه‌خوری برگ‌های این سبزی با ماست یا اضافه کردن چند گرم از آن به سالاد مناسب خواهد بود. قسمت‌های هوایی جوان گیاه را می‌توان به صورت بورانی نیز استفاده کرد که برای درست کردن بورانی، برگ‌ها و قسمت‌های هوایی این گیاه را با مقداری آب می‌جوشانند، سپس آن‌ها را صاف کرده و به آن مقداری پیازداغ و تخم مرغ اضافه می‌کنند. مقدار خوراک از آب برگ ساقه آن 40 گرم که با 8 گرم نبات یا شکر مخلوط کرده و خورده می‌شود.